

Antonios Chalapas, MD, PhD, FESC
Interventional Cardiology and THV Program
Email. info@drchalapas.gr
Mob.+306973388762
http//www.drchalapas.gr
Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην καρδιολογία τις τελευταίες δεκαετίες, τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Κατά συνέπεια γεννάται το ερώτημα: τι επίδραση είχε η πρόοδος της καρδιολογίας στα καρδιαγγειακά νοσήματα και τι προβλέπεται για το μέλλον;
Πρώτα απ’ όλα, τονίζουμε ότι η θνητότητα από τα καρδιαγγειακά νοσήματα έχει ελαττωθεί σημαντικά, συγκριτικά με το όχι και τόσο απώτερο παρελθόν. Στις ΗΠΑ το 1950 αναφέρθηκαν περισσότεροι από 500 θάνατοι λόγω καρδιαγγειακών νοσημάτων ανά 100.000 πληθυσμού, ενώ το 2020 ήταν λιγότεροι από 150 ανά 100.000 πληθυσμού. Σε σχέση με το παρελθόν, οι θάνατοι από τα καρδιαγγειακά νοσήματα συμβαίνουν σε μεγαλύτερες ηλικίες. Επίσης, οι ασθενείς αυτοί συνεχίζουν να εργάζονται και συνήθως έχουν μια παραγωγική ζωή ενώ στο παρελθόν θα ήταν ανάπηροι. Επισημαίνεται ότι αν εφαρμόσουμε τα μέτρα πρόληψης θα είμαστε σε θέση να προλαμβάνουμε πολλά από τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Δυστυχώς όμως, αρκετοί συνάνθρωποί μας αγνοούν τις συμβουλές των ιατρών και δεν ακολουθούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής, (καπνίζουν, δεν ασκούνται, η δίαιτά τους είναι ανθυγιεινή, κ.ο.κ).
Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, το προσδόκιμο επιβίωσης στις οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες αυξήθηκε κατά 30 χρόνια περίπου. Αυτό οφειλόταν κυρίως στις υγιεινές συνθήκες διαβίωσης, στα εμβόλια και στη θεραπεία πολλών νοσημάτων. Οι θάνατοι ελαττώθηκαν στις μικρότερες ηλικίες αλλά και μεγαλύτερες ηλικίες. Δεν είναι όμως γνωστό, αν αυτό το φαινόμενο, δηλαδή η αύξηση του μέσου όρου ζωής, θα συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό και στον 21ο αιώνα.

Η Γαλλίδα Ζαν Καλμάν πέθανε σε ηλικία 122 ετών και 164 ημερών και έζησε περισσότερο από κάθε άλλο άτομο μέχρι σήμερα. Φυσικά το ερώτημα είναι τι πιθανότητες υπάρχουν να φτάσει ο άνθρωπος σ’ αυτή την ηλικία. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση στο επιφανές περιοδικό Nature με τα σημερινά δεδομένα η πιθανότητα αυτή είναι μικρή ή μάλλον ανύπαρκτη. Οι ερευνητές μελέτησαν το προσδόκιμο επιβίωσης από το 1990 μέχρι το 2019 σε κράτη όπου οι άνθρωποι ζουν περισσότερα χρόνια όπως είναι: η Αυστραλία, η Γαλλία, η Ελβετία, η Ιαπωνία, η Σουηδία και το Χονγκ Κονγκ. Κατά την περίοδο αυτή διαπιστώθηκε στασιμότητα στο προσδόκιμο επιβίωσης στις χώρες αυτές με εξαίρεση το Χονγκ Κονγκ. Αξίζει να αναφερθεί ότι από τα 21 μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που περιλαμβάνονται στη λίστα του ΟΟΣΑ η Ελλάδα καταλαμβάνει την 14η μακριά από τις λοιπές μεσογειακές χώρες όπως είναι: η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία. Τα δεδομένα δείχνουν ότι μετά από δεκαετίες που το προσδόκιμο της επιβίωσης αυξάνονταν συνεχώς, έφτασε μάλλον σε ένα plateau, γεγονός που πιθανά σημαίνει ότι έχουμε φτάσει στο μέγιστο της επιβίωσης. Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι το προσδόκιμο της επιβίωσης με τα σημερινά δεδομένα θα είναι περί τα 87 έτη, (84 έτη για τους άνδρες και 90 για τις γυναίκες). Οι πιθανότητες για μια γυναίκα να ζήσει 100 χρόνια είναι περίπου 15%, και για έναν άνδρα γύρω στο 5%.
Προσδόκιμο επιβίωσης κατά τη γέννηση στην Ελλάδα ανά έτος | σε έτη |
2010 | 80,6 |
2011 | 80,8 |
2012 | 80,7 |
2013 | 81,4 |
2014 | 81,5 |
2015 | 81,1 |
2016 | 81,5 |
2017 | 81,4 |
2018 | 81,9 |
2019 | 81,7 |
2020 | 81,4 |
2021 | 80,3 |
Στις μέρες μας οι θάνατοι στους ηλικιωμένους οφείλεται κύρια στα καρδιαγγειακά νοσήματα και στον καρκίνο. Όσο οι θάνατοι από τα καρδιαγγειακά νοσήματα θα ελαττώνονται οι θάνατοι λόγω ογκολογικών νοσημάτων θα αυξάνονται, έστω σε μεγαλύτερη ηλικία. Υπολογίζεται μάλιστα πως αν μπορέσουμε να μηδενίσουμε τους θανάτους πριν από την ηλικία των πενήντα ετών, το προσδόκιμο της επιβίωσης θα αυξηθεί μόνο κατά ένα χρόνο στις γυναίκες και κατά ενάμιση στους άνδρες. Θεωρητικά αν θεραπεύσουμε τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο μέσος όρος ζωής θα αυξηθεί περίπου 2 χρόνια και αν μπορέσουμε να θεραπεύσουμε όλες τις μορφές καρκίνου, ο μέσος όρος ζωής θα αυξηθεί κατά 3 χρόνια περίπου. Φυσικά το όφελος για κάθε συγκεκριμένο ασθενή θα είναι τεράστιο, η επίδραση όμως στην αύξηση του μέσου όρου ζωής στο σύνολο του πληθυσμού θα είναι μικρή.
Θεωρητικά, αν οι θάνατοι από τα νοσήματα που γνωρίζουμε σήμερα και τα ατυχήματα εξαλειφθούν πλήρως οι άνθρωποι θα καταλήξουν λόγω γήρατος. Όταν ο άνθρωπος φτάσει σε μια ορισμένη βιολογική ηλικία, το γήρας με όλα τα προβλήματα που το συνοδεύουν έρχεται ακάθεκτο. Με τη γήρανση παρατηρείται φθορά και ελάττωση της λειτουργίας των οργάνων και συστημάτων του ανθρώπινου οργανισμού με τελικό αποτέλεσμα το θάνατο. Συνεπώς για να αυξήσουμε σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης θα πρέπει να επιβραδύνουμε την επέλευση της γήρανσης. Ορισμένοι επιστήμονες ελπίζουν πως η επιβράδυνση της γήρανσης θα επιτευχθεί, με αποτέλεσμα το προσδόκιμο της επιβίωσης να αυξηθεί ακόμα περισσότερο.
Η άποψη ότι ο άνθρωπος σήμερα έχει φτάσει σχεδόν στο μέγιστο της επιβίωσης, αν και κάπως απαισιόδοξη, δεν αποκλείεται να αντιπροσωπεύει μέρος της πραγματικότητας. Από την άλλη πλευρά όταν επιτευχθεί επιβράδυνση της γήρανσης ο μέσος όρος ζωής του ανθρώπου θα συνεχίσει να αυξάνει, γεγονός που προς το παρόν αποτελεί αρκετά αισιόδοξο σενάριο. Ωστόσο, κανένας δεν μπορεί με ακρίβεια να προβλέψει το μέλλον.
Ο Αντώνιος Χαλαπάς είναι πιστοποιημένος καρδιολόγος και μέλος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (FESC). Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Πρόκειται για πιστοποιημένο επεμβατικό καρδιολόγο και μέλος της Ευρωπαϊκής Ομάδας Επεμβατικής Καρδιολογικής Εταιρείας με περισσότερη από 10-ετή εμπειρία στο πεδίο των Δομικών Καρδιακών Διαταραχών – Βαλβιδοπαθειών και της Στεφανιαίας Νόσου. Εργάστηκε ως Επιμελητής σε Καρδιολογική Κλινική και Αιμοδυναμικό εργαστήριο Ακαδημαϊκού κέντρου του Πανεπιστημίου Mainz στην Γερμανία. Διετέλεσε Επιμελητής και κατόπιν Αν. Διευθυντής του Τμήματος Διαδερμικών Βαλβίδων στο Νοσοκομείο Υγεία. Πλέον εργάζεται ως Επιστημονικός Συνεργάτης στον όμιλο του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών και διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στην Αθήνα. Είναι μέλος της Ομάδας Βαλβιδοπαθειών της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας έχοντας εμπειρία από πολυάριθμες διακαθετηριακές επεμβάσεις, (Στεφανιογραφία, Αγγειοπλαστική, TAVI, Mitra-Clips, κ.ο.κ).

Επιπρόσθετα, έχει πλούσιο επιστημονικό, ερευνητικό και συγγραφικό έργο κατέχοντας τον τίτλο του Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει διατελέσει μετα-διδακτορικός καρδιολογικός συνεργάτης (Post-Doctoral Cardiovascular Fellowship) του πανεπιστημίου Emory της Ατλάντα των ΗΠΑ. Είναι εκλεγμένος μέλος Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πιστοποιημένος συντονιστής πολυκεντρικών κλινικών μελετών και έχει συνεργαστεί με την Ακαδημία Αθηνών στο πεδίο των Διακαθετηριακών θεραπειών. Τέλος, είναι επιστημονικό μέλος διεθνών συνεδρίων Επεμβατικής Καρδιολογίας έχοντας πολυάριθμες διεθνείς δημοσιεύσεις και ο επιστημονικός υπεύθυνος του 1ου workshop επεμβατικής Καρδιολογίας που πραγματοποιήθηκε στον Ελλαδικό χώρο υπό την αιγίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας για φοιτητές Ιατρικής και ειδικευόμενους καρδιολόγους.
Υποβολή απάντησης